مقایسه ی اثربخشی زوج درمانی گروهی شناختی- رفتاری و گروه درمانی شناختی- رفتاری بر میزان رضایت زناشویی و افسردگی جانبازان

اختلالات هیجانی و مشکلات روان­شناختی جانبازان، زندگی آنان و خانواده­شان را تحت­الشعاع قرار داده است. این پژوهش با هدف مقایسه ی اثربخشی زوج­درمانی­گروهی شناختی- رفتاری و گروه­درمانی شناختی- رفتاری بر میزان رضایتمندی زناشویی و افسردگی جانبازان 25درصد و بالاتر انجام شده است. روش پژوهش از نوع شبه ­آزمایشی[1] و طرح پیش آزمون- پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه لیست­ انتظار است. جامعه ی آماری کلیه ی جانبازان مراجعه کننده به مرکز مشاوره بنیاد شهید تنکابن در سال 89-88 می­باشند. بدین منظور 81 جانباز به همراه همسران شان با روش نمونه گیری در دسترس، به­کمک مصاحبه ی تشخیصی ساختاریافته (ضریب آلفای 95/0)، پرسشنامه ی رضایت­زناشویی ­انریچ (115 سؤالی، ضریب آلفای 85/0) و پرسشنامه ی افسردگی بک (ویرایش دوم، ضریب آلفای 94/0) بررسی شدند و سپس 24 جانباز به همراه همسران شان به عنوان نمونه انتخاب شدند و به­­صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و گروه لیست انتظار (هر گروه 8 زوج) قرارگرفتند. آن­گاه روش زوج­درمانی گروهی شناختی- رفتاری بر روی گروه آزمایشی یک و گروه­درمانی شناختی- رفتاری بر روی گروه آزمایشی دو اجرا شد و در پایان سه گروه بار دیگر با پرسشنامه­های انریچ و بک ارزیابی شدند. اطلاعات به­دست ­آمده از پرسشنامه­ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس (مانکووا) و آزمون تعقیبی ال­ماتریکس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته­ها نشان دادند که تفاوت نمرات زوج­درمانی گروهی شناختی- رفتاری و گروه­درمانی شناختی- رفتاری در پس­آزمون، در مقایسه با گروه لیست انتظار در افزایش رضایتمندی زناشویی و کاهش افسردگی معنادار است. درمقایسه ی دو گروه آزمایشی، زوج­درمانی گروهی شناختی- رفتاری نسبت به گروه­درمانی شناختی- رفتاری به­طور معناداری رضایتمندی زناشویی را افزایش داد. اما تفاوت دو گروه در کاهش افسردگی معنادار نبود. نتایج پژوهش بیانگر آن است که هر دو روش درمانی در افزایش­رضایت ­زناشویی و کاهش­افسردگی مؤثرند. روش زوج­درمانی گروهی شناختی- رفتاری در افزایش رضایت زناشویی مؤثرتر از روش گروه درمانی شناختی- رفتاری است و هر دو روش در کاهش­ افسردگی به یک اندازه تأثیر دارند.quasi experimental